Sytuacja choroby zawsze jest trudna dla samego chorego, ale także jego rodziny. Ciągnie ona za sobą kryzysy i zmiany w wielu płaszczyznach życia. Zawsze trudno pogodzić się z chorobą. Dodatkowym utrudnieniem jest kiedy powoduje ona spustoszenie u osoby najbliższej nie tylko fizyczne ale i psychiczne. Ktoś, kto kiedyś był spokojny, pomocny
i kulturalny, zaczyna zachowywać się jak zupełnie inna osoba, a do tego potrafi być agresywna i ranić najbliższych Z takimi problemami borykają się rodziny osób chorujących na Choroba Picka należącą do grupy otępień czołowo-skroniowych.
Charakterystyka choroby
Otępienia czołowo-skroniowe, gdzie zaliczamy chorobę Picka to trzecia najczęstsza przyczyna otępień zaraz po Alzheimerze i otępieniu z ciałami Lewy-ego. W postepowaniu choroby dochodzi do powstania zmian zanikowych w obrębie płatów czołowych oraz przednich części płatów skroniowych mózgu. Zmiany powstają na skutek gromadzenia się w komórkach nerwowych nieprawidłowych białek. Przyczyna nie jest do końca poznana, ale najprawdopodobniej białko to powstaje w wyniku mutacji genetycznej. Ten rodzaj choroby stanowi około 8-10% wszystkich przypadków otępienia. Mężczyźni i kobiety chorują tak samo często.
Objawy w chorobie Picka
Zazwyczaj choroba postępuje szybko. Zmiany zachodzą w zasadzie bez przerwy.
W przebiegu lekarze wyróżniają trzy etapy, które kończą się śmiercią pacjenta. Symptomami, występującymi w chorobie są:
- zaburzenia nastroju – depresja, stany maniakalne, zobojętnienie uczuciowe, chwiejność emocjonalna, apatia, zobojętnienie;
- zaburzenia lękowe;
- zmiany osobowości - zachowania nieadekwatnie do sytuacji, bezkrytycyzm wobec własnego zachowania, agresywność;
- nieprzestrzeganie norm społecznych – początkowo utrata dobrych manier, nieprzestrzeganie konwenansów, później niestosowne zachowania, ignorowanie uczuć innych, prowokujące zachowania seksualne, agresja, utrata zdolności tworzenia kontaktów społecznych;
- problemy żywieniowe - objadanie się lub zaprzestanie przyjmowania pokarmów
- kłopoty ze snem;
- problemy językowe - trudności w znalezieniu właściwego słowa, mowa niezrozumiała dla otoczenia, echolalia (bezwiedne powtarzanie usłyszanego słowa lub zdania);
- skłonność do nadużywania alkoholu oraz papierosów, pomimo braku nałogów w dotychczasowym życiu;
- zaniedbanie higieny osobistej i brak dbałości o ubiór;
- zaburzenia funkcji poznawczych - kłopoty z myśleniem i pamięcią;
- zaburzenia funkcji wzrokowo-przestrzennych;
- objawy neurologiczne - sztywność ruchowa, rzadziej drżenie, odruchy prymitywne (chwytny, ssania), nietrzymanie moczu i stolca.
Diagnozowanie
Pierwsze objawy chorobowe mogą być dyskretne. Nawet najbliższe otoczenie początkowo nie musi dostrzegać pojawiających się symptomów Rodzinę powinny zaniepokoić zmiany charakteru, kłopoty z komunikacją, zaniki pamięci, nadmierna impulsywność lub apatia. Należy zgłosić się w tedy do lekarza, w celu dokonania diagnostyki. Należy pamiętać, że podobne dolegliwości mogą być także pierwszymi objawami innych chorób układu nerwowego np. udaru. Lekarz w procesie diagnozy najpierw zbierze wywiad na temat nasilenia objawów, chorób towarzyszących, przyjmowanych leków. Następnie zbada pacjenta i przeprowadzi badanie neurologiczne wraz z oceną neuropsychologiczną, zleci inne badania. Najlepiej, kiedy razem z pacjentem do lekarza zgłosi się ktoś z najbliższego otoczenia, gdyż w chorobie występuje brak krytycyzmu wobec własnego zachowania.
Leczenie w chorobie Picka
W otępieniach z grupy czołowo-skroniowcyh dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia komórek nerwowych, dlatego całkowite wyleczenie nie jest możliwe. Nawet stosowanie leków nie gwarantuje zatrzymania choroby. Lekarze w podejmowanych działaniach skupiają się na zwalczaniu uciążliwych objawów. Podaje się przeważnie leki przeciwpsychotyczne i antydepresanty. W przypadku wystąpienia problemów językowych można zastosować terapie logopedyczną, by wpracować alternatywne metody komunikacji. Wszystkie działania specjalistów powinny zmierzać do poprawy jakość życia chorego i jego bliskich.
Rodzina osoby chorej
Choroba silnie wpływa na samego pacjenta, ale także oddziałuje na osoby najbliższe. Opieka nad chorym wymaga wiele wysiłku, czasu ale i odporności psychicznej. Opiekunowie stają się często ofiarami agresji fizycznej i słownej ze strony osoby, która zawsze była im bliska. Jest to szczególnie trudne, kiedy rani nas ktoś najbliższy, nawet jeżeli robi to niepełnie świadomie. Często potrzebne jest także wsparcie społeczne, ale i specjalistyczne np. psychologiczne, medyczne. Istotna jest także edukacja rodziny na temat obrazu klinicznego choroby, rokowaniach czy farmakoterapii. Im więcej wiemy tym łatwiej radzić sobie
z wymaganiami.
Źródła:
- Sobów „Zaburzenia psychiczne wywołane organicznym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego(otępienia, organiczne zaburzenia psychiczne)” w: „Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny” M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska, wyd. lekarskie PLWZ, Warszawa 2011, str. od 49-80
- https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/152642,otepienie-czolowo-skroniowe
- https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/uklad-nerwowy/choroba-picka-przyczyny-objawy-leczenie-aa-1Wov-ucnv-GcrU.html
- https://pieknoumyslu.com/choroba-picka-a-nieodpowiednie-zachowanie/?utm_medium=org&utm_campaign=repost&utm_source=mcfb&utm_content=mc_299687&fbclid=IwAR3fLHr3QEbXwqJAqeg81qAeDo5xGFFWaSiAqVrlv-LH0xVOUA5iK9b-38I
Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Górnie
Ul. Rzeszowska 5 (pawilon 7)
36-051 Górno
tel. 518-736-839, telefon interwencyjny 885-696-640
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. lub Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.