Doroczne dziękczynienie rolników za zebrane plony i powodzenie w czasie żniw w Gminie Świlcza w br., w Trzcianie zgromadziło setki uczestników z gminy i okolic.
Gminne, dożynki miały podwójny charakter: religijny związany z podziękowaniem Bogu za plony oraz ludowy związany z radością i zabawą z okazji zakończenia zbiorów.
Jak co roku tradycyjnie na przełomie sierpnia i września wieś polska po trudnych w pocie czoła i mozolnych żniwach – świętuje. Licznie zgromadzeni mieszkańcy, zaproszeni goście, wystawcy, a przede wszystkim rolnicy dziękowali za tegoroczne plony, których symbolem było osiem przepięknych wieńców. Patrząc na ich efektowny wygląd trzeba było stwierdzić, iż mimo niesprzyjających okresów w tegorocznej wegetacji roślin, plony wydane przez naszą ziemię w tym roku były udane.
Tradycyjnie do kościoła parafialnego pw. św. Wawrzyńca i Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej w Trzcianie zespoły obrzędowe przywiozły różnorodne wieńce dożynkowe, wykonane z kłosów, ziarna, owoców i warzyw, kwiatów i ziół. Niekiedy ubogacano je kiściami czerwonej jarzębiny, orzechami, owocami, kwiatami i kolorowymi wstążkami. Wieńce dożynkowe miewały zwykle kształty tradycyjne o symbolice religijnej lub wiejskiej.
Umieszczano w nich, czasem, wystrugane z drewna kogutki, kaczuszki gąski, bociany. Ptactwo to miało symbolicznie zapewnić zdrowy i piękny przychówek gospodarski.
Wszystkie wieńce w otoczeniu barwnie ubranych tzw. Grup Wieńcowych ustawione precyzyjnie w nawie głównej świątyni trzciańskiej – nie tylko zachwycały, ale zmuszały do głębokiego namysłu o pracy ludzkiej o pięknie otaczającego nas świata przyrody o ludziach i Stwórcy
Dziękczynienie za plony poprzedziła uroczysta Msza Święta…
koncelebrowana przez księży z parafii naszej gminy pod przewodnictwem dziekana Dekanatu Rzeszów – Zachód i proboszcza parafii trzciańskiej ks. dr. Janusza Winiarskiego. Mimo poważnych niedyspozycji zdrowotnych znalazł tyle siły, by w tych ważnych uroczystościach być z wiernymi. Bóg zapłać!
Ks. dr Winiarski w swoim wstępnym, serdecznym powitaniu wszystkich zgromadzonych wiernych na czele z Wójtem Gminy Świlcza Adamem Dziedzicem i jego małżonką Renatą wskazał, m.in. że wybór Jezusa i Jego Ewangelii powinien przenikać całe życie człowieka, jego modlitwę, ciężką pracę, odpoczynek. Podkreślił także wartość pracy na roli i znaczenie ziemi dla rolnika.
Homilię mszalną wygłosił, gościnnie, proboszcz Parafii w Mrowli ks. Ryszard Tokarz. Mówca z ogromną kulturą słowa i znawstwem Pisma Świętego, doświadczeniem w działalności duszpasterskiej, a także kulturalno-artystycznej w gminie i na tzw. Kresach. mówił m.in.: – Wszyscy razem przychodzimy tutaj, aby powiedzieć Panu Bogu, że jesteśmy razem z Nim, że pamiętamy o Nim i zawsze będziemy pamiętać. Że jesteśmy ludźmi wiary i sumienia, i zawsze takimi pragniemy pozostać. Przychodzimy, aby złożyć w darze wieńce dożynkowe, i bochny chleba; plony pól, ogrodów i sadów jako wyraz wdzięczności za wszystko, co otrzymaliśmy za pośrednictwem naszej ziemi i Bożego błogosławieństwa, bo „Każde dobro, jakie otrzymujemy, i wszelki dar doskonały zstępują z góry, od Stwórcy”.
Z bogatej homilii można było zapamiętać, że dożynkowy dzień przypomina wszystkim o trwałych wartościach kultywowanych przez środowisko rolnicze, do których należą m.in. szacunek dla rodziny i pracy, oraz otwarcie na Boga.
Dorodny bochen chleba z tegorocznych zbóż, przyniesiony przez starostów dożynek – Annę i Kazimierza Łagowskich z Trzciany został poświęcony pod koniec uroczystej Eucharystii. Zgodnie z tradycją został wkrótce podzielony – sprawiedliwie – pomiędzy zgromadzonych na uroczystości.
Przemarsz barwnego korowodu dożynkowego przez Trzcianę
Po Mszy świętej barwny dożynkowy korowód prowadzony przez Kapelę Ludową GCKSiR, Grupy Wieńcowe z wszystkich sołectw Gminy, Władze Samorządowe Gminy Świlcza z Wójtem Gminy Świlcza, jak tradycja nakazuje – starostami tegorocznych dożynek Kazimierzem i Anną. Łagowskimi z Trzciany, Samorządowcami Powiatu Rzeszowskiego, przedstawicielami duchowieństwa licznie przybyłymi mieszkańcami Trzciany i innych wiosek gminy i spoza niej – przeszedł na pobliski stadion sportowy LZS Trzcianka. Tam, na profesjonalnej scenie i proscenium, loży honorowej dla gości, widowni dla starszych i młodszych można się było delektować widokami niecodziennymi.
A to w pobliżu przemykały często pociągi pasażerskie PKP Intercity, a to cichy pomruk „wiszącego” u nieba bezchmurnego – samolotu lecącego na lotnisko lub z lotniska Jasionka.
Oficjalnego otwarcia imprezy dożynkowej dokonał dyr. GCKSiR Adam Majka. Rozpoczęło się od wniesienia na estradę Flagi Państwowej i odegrania wraz z odśpiewaniem Hymnu Narodowego. Ceremoniał patriotyczny prowadził prowadzący całość imprezy dyr. GCKSiR Adam Majka. Powitał serdecznie i oficjalnie Wójta Gminy Świlcza wraz z Małżonką wszystkich przybyłych rolników, samorządowców, przedstawicieli władz nadrzędnych gminie.
Z kolei wójt Adam Dziedzic w imieniu własnym powitał wszystkich zebranych i wygłosił okolicznościowe przemówienie.
Dziękował równocześnie za ogromny trud, jaki był udziałem rolników w trakcie tegorocznych żniw.
– Dożynki, żniwa… Jest to jeden z najpiękniejszych staropolskich obrzędów rolniczych, a także okres wyjątkowy, który pozwala na podsumowanie całorocznej pracy rolnika, jego zaangażowania i trudu,, aby cieszyć się plonami. Wiele o trudzie rolnika i jego umiłowaniu do ziemi zostało powiedziane m.in. przez lidera ruchu ludowego Wincentego Witosa, że „rolnik wiele daje, a niewiele otrzymuje w zamian”, dlatego w okresie wielkich zmian, jakie zachodzą obecnie w Polsce i są wynikiem splotu różnych czynników – jakże trudnych i ważnych – należy jednak pamiętać o rolnikach, aby ich sytuacja życiowa ulegała ciągłej poprawie – mówił m.in. Wójt.
Gospodarz Gminy w swoim wystąpieniu przypomniał również, że. największym symbolem święta plonów jest bochen chleba, dlatego wspólnota chleba powinna jednoczyć, a nie dzielić. – Wspólnota chleba powinna powodować, ze powinniśmy działać solidarnie i solidarnie być odpowiedzialnymi za rozwój naszej „małej i wielkiej Ojczyzny” – kontynuował Wójt.
Ceremoniał wręczania wieńców
(…) Niesiemy wieniec z kłosów spleciony dla gospodarzy w podzięce,
potem rolnika jest on zroszony, nasze uwiły go ręce.
Niesiemy wieniec z kłosów spleciony w symbole Polski bogaty.
To polskie zboże, nasz chleb kochany, to polskie zdobią go kwiaty. (…)
Dożynki mają bogatą symbolikę. Jest to chleb, wręczany po wcześniejszym poświęceniu w kościele zawsze ofiarowany na ręce Wójta z prośbą, by dzielił go sprawiedliwie wszystkim. Jest to naręcze kwiatów i ziół dla Małżonki Wójta, wieńce, dla zasłużonych Dobrodziejów żyjących i pracujących lub sympatyzujących z gminą, a przede wszystkim… ludzie, jak np. starostowie dożynek. Nimi w br. zostali Kazimierz i Anna Łagowscy ze Trzciany.
To pan Kazimierz od 23 lat piastuje urząd sołtysa, od 1990 roku wspólnie gospodaruje z żoną na 8 ha ziemi, specjalizując się w zbożach ozimych, roślinach okopowych oraz łąkach. W swoich zasobach hodowlanych posiadają 2 konie, 1 psa, 20 kur, 7 kaczek, 20 królików oraz jeszcze do niedawna 33 ryby w stawie („dopóki nie wyschnie...”). Wspólnie dochowali się dwójki wspaniałych dzieci oraz cudownej wnuczki.
Starosta Dożynek dziękował wszystkim rolnikom za ich trud włożony w tegoroczny zbiór plonów oraz za udzielaną pomoc dla sektora rolnego przez Urząd Gminy Świlcza.
W szczególny sposób dziękował Panu Bogu za sprzyjającą pogodę i zdrowie potrzebne wszystkim rolnikom.
W swoim wystąpieniu Wójt Gminy powiedział: – Dziękuję bardzo za ten wymowny dar. Zboże i z niego wypieczony chleb jest wynikiem współdziałania Stwórcy i człowieka. Jest to również wyobrażenie Waszego trudu Drodzy Rolnicy. Potwierdził, że tegoroczne zbiory nie są rekordowe, ale za wszystko trzeba dziękować Stwórcy i ludziom.
Po części oficjalnej – część artystyczna
Na scenie zaprezentowała się Kapela Ludowa GCKSiR w podwojonym składzie: Młoda i Starsza „Olsza” oprócz rzeszowskich melodii ludowych, duety i przyśpiewki koiły dusze słuchaczy, uspokajały wzburzone myśli, wprawiały w dobry nastrój wywołując spontaniczne brawa.
Na tegoroczne Dożynki do Trzciany przyjechały przedstawicielki 8 Kół Gospodyń Wiejskich. Wszystkie Panie zaprezentowały ciekawe kompozycje wieńców, gdzie misternie uwite kłosy zbóż tworzyły interesujące motywy religijne (i uniwersalne) łączone z owocami i płodami ziemi. W trakcie prezentacji poszczególne Koła Gospodyń naszej gminy ubogacały wszystkich przybyłych krótkimi programami artystycznymi, na które składały się przyśpiewki, satyryczne wierszowane utwory poświęcone problemom codziennym oraz utwory związane z wyrazami wdzięczności i podziękowań. Prezentacje – jak zwykle – rozpoczęli gospodarze dożynek – sołectwo Trzciana.
Kto? Komu? Dlaczego?
- Od KGW Trzciana wieniec dożynkowy otrzymał – Adam Dziedzic – Wójt Gminy Świlcza – niestrudzony samorządowiec pracujący już drugą kadencję.
- KGW Trzciana – Słotwinka – uhonorowała Zygmunta Radka – właściciela pierwszego w Trzcianie rodzinnego gospodarstwa ekologicznego, obecnie produkującego w ekologicznej winnicy kilka rodzajów win.
- Błędowa Zgł. – wieniec uwity przez KGW i Radę Sołecką otrzymała z okazji Jubileuszu 110 lat działalności miejscowa OSP – na ręce prezesa Artura Szweda.
- KGW Bratkowice dziękowało wieńcem za aktywność i społecznikostwo – swą prezes – Marię Nowożeńską.
- KGW, OSP, Rada Sołecka Dąbrowa – wszyscy dziękowali za pracę i zaangażowanie prezesowi OSP dh. Piotrowi Misiewiczowi.
- KGW Mrowla doceniło działalność duszpasterską i społeczną ks. wikariusza Pawła Martyka.
- Świlcza KGW i Rada Sołecka uhonorowały kanclerza Bractwa Kapituły Wielkiego Godła Świleckiego prof. nadzwyczajnego dr hab. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu – Wiesława Wątrobę.
- Woliczka – sołectwo w br. nie prezentowało wieńca.
- KGW Rudna Wielka uhonorowało ks. proboszcza dr Wacława Sopla.
Obdarowanym gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów.
W części koncertowej trzciańskiego „Święta Plonów” jako pierwszy zaprezentował się gościnnie młody góralski Zespół Pieśni i Tańca „Ślebodni” – kapela, taniec, śpiew. To zespół dziecięcy działający od 2000 r. pod dyr. choreograf Marii Dudek, spadkobiercy tradycji zespołu górali podhalańskich z Groń – Leśnicy z taką samą nazwą, ale działającym od 1984 r. Autentyczny góralski folklor wykonywany z werwą zaciętością, śpiewnością, barwne stroje ludowe, rekwizyty góralskie spowodowały nie tylko owacyjne brawa, ale było pozytywnym przykładem, co daje długoletnia współpraca artystyczna z zespołami GCKSiR.
Atrakcją tegorocznych dożynek był też koncert tańców starowarszawskich w wykonaniu również nieco odmłodzonej kadry Grupy Obrzędowej im. M. i J. Dziedziców. Sprostali wszyscy nowym wyzwaniom, otrzymali brawa i bisowali kilkakrotnie. Muzyka ludowa i biesiadna, tańce i śpiewy pozwoliły na doskonałą zabawę zarówno młodszych, jak i starszych mieszkańców.
Sprzyjająca pogoda, liczne atrakcje przygotowane przez organizatorów oraz serdeczna rodzinna atmosfera sprawiły, że dożynkowa zabawa trwała do późnych godzin nocnych.
Wypada tylko dziękować wszystkim mieszkańcom, organizacjom i stowarzyszeniom Gminy Świlcza za wspólne przeżycie Dożynek Gminnych 2022. Dziękujemy za udział w korowodzie, wszelką pomoc w organizacji i czuwanie nad sprawnym przebiegiem imprezy.
Zapytany o krótką ocenę uroczystości – wyraźnie zadowolony Wójt Gminy Świlcza Adam Dziedzic powiedział: – Serdeczne podziękowania składam Sołectwom i Parafiom wszystkich sołectw gminy, a zwłaszcza tegorocznym Gospodarzom Święta Plonów, Dyrekcji i Pracownikom Gminnego Ośrodka Kultury Sportu i Rekreacji, Pracownikom Urzędu Gminy oraz wszystkim, dzięki pomocy których – gminne święto wypadło tak pięknie i okazale. O wielkości człowieka świadczy to, co potrafi i chce zrobić dla innych. Państwa postawa dowodzi, że nie tylko rozumiecie tę prawdę, ale również stosujecie ją w praktyce. Jestem głęboko wdzięczny za każdy przyjazny gest wobec Gminy Świlcza.
Tekst: Zofia Dziedzic
Zdjęcia: Kacper Czech
Zapraszamy do galerii zdjęć:
