Mieszkańcy Bratkowic, sołectwa gminy Świlcza, corocznie uroczyście obchodzą kolejne rocznice słynnej akcji o kryptonimie „Burza”, która na terenie tej wsi i okolicznych miejscowości trwała 8 dni (od 26 lipca do 2 sierpnia 1944 r.). Tylko z Bratkowic zginęło 13. partyzantów – żołnierzy Armii Krajowej, w tym 9. z nich zostało bestialsko zamordowanych przez Niemców 27 lipca 1944 r. Ich ciała spoczywają w zbiorowej mogile na bratkowickim cmentarzu parafialnym. Ponadto mieszkańcy Bratkowic dla uczczenia ich pamięci, wznieśli trzy pomniki (obeliski) : na obrzeżach sąsiedniej Trzciany w miejscu kaźni, w centrum wsi obok Domu Strażaka oraz w parku podworskim, gdzie tuż obok posadzono pamiątkowe dęby dla upamiętnienia bohaterskich żołnierzy AK z Bratkowic.
OBCHODY ROCZNICY AKCJI „BURZA”
Dwudniowe obchody 78. rocznicy akcji „Burza” w Bratkowicach, rozpoczęły się w parku podworskim w upalne sobotnie popołudnie 23 lipca 2022 r. Organizatorami obchodów rocznicowych byli wspólnie: Wójt Gminy Świlcza, Gminne Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji w Świlczy z siedzibą w Trzcianie oraz Towarzystwo Miłośników Ziemi Bratkowickiej.
Z tej okazji organizatorzy przygotowali interesujący program tegorocznych obchodów rocznicowych. Mieszkańcy mogli podziwiać m.in. ciekawą wystawę sprzętu militarnego z okresu II wojny światowej, dynamiczny pokaz pojazdów wojskowych, prezentację banderii konnej z jeźdźcami ubranymi na wzór partyzantów AK. Mogli ponadto wysłuchać gawędy historycznej pt. operacja „Burza” Zgrupowanie Rzeszów-Zachód i uczestniczyć we wspólnym śpiewaniu pieśni patriotycznych z bratkowickim Chórem „Resonantae”. Była też możliwość delektowania się smakiem żołnierskiej grochówki, serwowanej przez panie z TMZB.
Już około godz. 17.00 do parku zaczęli licznie przybywać mieszkańcy Bratkowic i gminy Świlcza z całymi rodzinami. Z wielkim zainteresowaniem zwiedzali wystawę sprzętu militarnego z okresu II wojny światowej, broni palnej, umundurowania i innego wyposażenia wojskowego. Wystawcy chętnie odpowiadali na pytania zwiedzających, imponując sporym zasobem wiedzy na temat eksponowanego sprzętu i uzbrojenia.
Duże zainteresowanie publiczności wzbudziła widowiskowa i dynamiczna, prezentacja banderii konnej, złożonej z jeźdźców z miejscowości: Rzeszów – Przybyszówka, Świlcza i Trzciana. Jeźdźcy ubrani byli na wzór oddziału partyzanckiego Armii Krajowej. Głównymi organizatorami banderii konnej, są od dłuższego czasu: Jan Molenda – Rzeszów-Przybyszówka, Zygmunt Majka – Świlcza i Kazimierz Łagowski - Trzciana
Najwięcej emocji wzbudzał dynamiczny pokaz pojazdów wojskowych, który widzowie obserwowali podczas przejazdu po specjalnie wydzielonym i zabezpieczonym terenie przyległym do parku. O historii i przeznaczeniu każdego z poszczególnych typów prezentowanych pojazdów z podziałem na kołowe i gąsienicowe – opowiadał Michał Flis, pasjonat militariów. Po zakończonym pokazie, można było z bliska obejrzeć wszystkie pojazdy, a nawet skorzystać z krótkiej przejażdżki, z której chętnie korzystały dzieci. Był też czas na wykonanie pamiątkowych fotografii.
W trakcie tej uroczystości rocznicowej w parku podworskim, nastąpił moment złożenia wiązanek kwiatów przed obeliskiem ku czci bohaterskich żołnierzy AK, pomordowanych i poległych podczas akcji „Burza”. Wiązanki złożyli m.in. Adam Dziedzic – Wójt Gminy i jego zastępca Sławomir Styka, delegacja Związku Strzeleckiego „Strzelec”: st. insp. Marek Matuła, chor. Aneta Szczygieł i st. insp. Marek Strączek oraz przedstawiciele Grup Rekonstrukcji Historycznych, uczestniczących w pokazach i prezentacji sprzętu militarnego.
Po uroczystej ceremonii złożenia kwiatów, odbyła się gawęda historyczna na temat operacji „Burza” Zgrupowania Rzeszów-Zachód. Prezentację multimedialną prowadził ml. insp. ZS „Strzelec” Artur Szary – historyk, dyrektor Szkoły Podstawowej w Trzcianie. Przedstawił on najważniejsze fakty historyczne dotyczące struktur organizacyjnych Armii Krajowej Zgrupowania Rzeszów-Zachód oraz działania zbrojne akowców podczas akcji „Burza” w 1944 r. na terenie Bratkowic i okolicznych miejscowości. Wymienił nazwiska i pseudonimy konspiracyjne poszczególnych dowódców Armii Krajowej na tym terenie. A. Szary wspomniał również nazwiska żołnierzy AK z Bratkowic, którzy zostali zamordowani przez hitlerowców 27 lipca 1944 r. oraz tych, którzy polegli w bezpośredniej walce z okupantem, a także tych, którzy zostali zamordowani przez Urząd Bezpieczeństwa w okresie komunistycznym. Chętnych do wysłuchania tej interesującej gawędy historycznej nie brakowało.
Przez cały czas trwania sobotnich uroczystości rocznicowych w bratkowickim parku, mieszkańcy mogli otworzyć swe serca, przekazując pieniądze na leczenie małej Poli z miejscowości Białoboki, chorującej na SMA – rdzeniowy zanik mięśni. Choroba ta powoduje problemy z poruszaniem się, przełykaniem i oddychaniem – odbierając nadzieję na samodzielną egzystencję. Koszt leczenia to 9.5 miliona zł. Rodziców Poli nie stać na tak wielki wydatek. Wolontariusze w imieniu rodziców dziękowali za wsparcie - po prostu - słodyczami.
PODZIĘKOWANIE
Po tej ciekawej prelekcji historycznej Wójt Gminy A. Dziedzic, wręczył okolicznościowe dyplomy z podziękowaniem dla wszystkich Grup Rekonstrukcji Historycznej i osób indywidualnych, które wniosły znaczny udział w organizację i przebieg obchodów 78. rocznicy akcji „Burza” w Bratkowicach. Dyplomy otrzymali przedstawiciele: Nadwiślańskiej Grupy Rekonstrukcji Historycznej 3 Pułku Strzelców Podhalańskich, Podkarpackiego Stowarzyszenia Miłośników Militariów, Grupy Rekonstrukcji Historycznej im. Wojciecha Lisa ps. „Mściciel” z Mielca, Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Reischof 1944”, Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Ordon” – Obwód Łańcut, Nieformalnej Grupy Miłośników Wschodnich Pojazdów Militarnych ze Strzyżowa, organizatorzy Banderii Konnej: Zygmunt Majka, Kazimierz Łagowski i Jan Molenda oraz osoby indywidualne: Michał Flis, Artur Szary, Mateusz Kaczmarzyk, Jerzy Leśko, Roman Cynar, Jan Bialic i Henryk Siuta. Na zakończenie Wójt podziękował wszystkim grupom rekonstrukcyjnym za uświetnienie obchodów rocznicowych, a mieszkańcom za to, że przyszli tu z dziećmi, pokazując im, czym jest Polska… Podziękował też Adamowi Majce – dyrektorowi GCKSiR w Świlczy z siedzibą w Trzcianie, za bardzo dobrą organizację i przeprowadzenie uroczystości oraz Chórowi Męskiemu „Resonantae” na czele z jego dyrygentem Jakubem Piętą, za uczestnictwo i ubogacenie uroczystości w parku, pięknymi pieśniami patriotycznymi.
ŚPIEWANIE PIEŚNI PATRIOTYCZNYCH – STRZEŻMY SIĘ NIEWIEDZY I PATOSU …
Na zakończenie uroczystości rocznicowej odbyło się wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych z chórem Męskim „Resonantae” z Bratkowic, działającym przy GCKSiR w Świlczy z siedzibą w Trzcianie. Na tę okoliczność organizatorzy przygotowali śpiewnik z tekstami pieśni patriotycznych, opracowany przez Jakuba Pietę – dyrygenta Chóru. W przygotowanym repertuarze były znane piosenki patriotyczne, jak: O mój rozmarynie, Wojenko, wojenko, Czerwone maki na Monte Cassino, Przybyli ulani pod okienko i inne. Piosenki żołnierskie nie są smutne, ale i nie płoche. Są takie same, jacy byli żołnierze partyzanci – obrońcy Ojczyzny. Pełne odwagi, świadomości dramaturgii sytuacji, nadziei na wolną Polskę. Wszak piosenki dodawały im otuchy i nadziei. To jedyny swego rodzaju sposób nana spotkanie z nimi! Bo oni „są” wśród nas, cieszą się wolną Polską: „ co z polskiej wzrosła krwi”
Do wspólnego śpiewu włączyli się mieszkańcy oraz A. Dziedzic, który wtórował na gitarze wraz z akordeonistą. Niestety, wspólne śpiewanie przy ognisku nie trwało długo. Na niebie pojawiły się ciemne burzowe chmury, błyskawice, odgłosy wyładowań atmosferycznych, silne podmuchy wiatru, a po chwili rzęsisty deszcz… Prawdziwie burzowo zakończyła się pierwsza część obchodów 78. rocznicy akcji „Burza”.
Dzień drugi - UROCZYSTA MSZA ŚWIĘTA - CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM -
W niedzielę 24 lipca 2022 r. – w drugim dniu uroczystości w miejscowym kościele parafialnym pw. św. Jana Chrzciciela, odprawiona została Msza św. w intencji Ojczyzny oraz pomordowanych i poległych żołnierzy AK z Bratkowic podczas akcji „Burza”.
Celebrował ją ks. kan. Józef Książek – proboszcz parafii. W liturgię czytania słowa Bożego i modlitwy wiernych, włączyli się przedstawiciele TMZB. Oni też wykonali okolicznościową dekorację, która podkreślała patriotyczną rangą obchodów 78. rocznicy akcji „Burza”. Eucharystię ubogaciła obecność pocztów sztandarowych: Ochotniczej Straży Pożarnej, Towarzystwa Miłośników Ziemi Bratkowickiej i Niepublicznej Szkoły Podstawowej nr 3 im. Żołnierzy Armii Krajowej. We Mszy św. uczestniczyli goście zaproszeni: Adam Dziedzic – Wójt Gminy Świlcza i jego zastępca Sławomir Styka, Wojciech Słowik – Sekretarz Urzędu Gminy, Tomasz Wojton Przewodniczący Rady Powiatu Rzeszów, Tadeusz Pachorek i Sławomir Miłek – radni powiatu, Barbara Buda – wiceprzewodnicząca Rady Gminy Świlcza, Andrzej Kozdęba – radny gminy, Katarzyna Wdowik – prezes TMZB, Ryszard Franczyk – sołtys Bratkowic. Wszyscy zostali godnie powitani przez księdza proboszcza.
Okolicznościową homilię wygłosił ks. Rafał Majerski – wikariusz, który nawiązał w niej do historycznych wydarzeń akcji „Burza i wszystkich żołnierzy AK z Bratkowic, którzy oddali swe życie za wolność i niepodległość Ojczyzny. Na zakończenie dodał: Słowa Bóg, Honor Ojczyzna, niech będą dla nas wszystkich drogowskazem w codziennym życiu… Na zakończenie Eucharystii odśpiewano wspólnie pieśń „Boże coś Polskę,” a następnie wszyscy przeszli przed pomnik akowski.
UROCZYSTOŚĆ PRZED POMNIKIEM AK
Druga część obchodów 78. Rocznicy akcji „Burza”, zakończyła się przed pomnikiem AK w centrum wsi. Tu odśpiewano wspólnie Hymn Państwowy i pomodlono się w intencji pomordowanych i poległych akowców. Następnie poszczególne delegacje kolejno, złożyły wiązanki kwiatów przed pomnikiem. Jako pierwsza kwiaty złożyła delegacja Ochotniczej Straży Pożarnej, a następnie delegacja Urzędu Gminy Świlcza na czele z Adamem Dziedzicem – Wójtem, przedstawiciele Rady Powiatu Rzeszów na czele z Tomaszem Wojtonem – przewodniczącym Rady Powiatu, delegacja miejscowej Rady Sołeckiej z sołtysem Ryszardem Franczykiem oraz przedstawiciele Towarzystwa Miłośników Ziemi Bratkowickiej na czele z Katarzyną Wdowik – prezeską. Po ceremonii złożenia wiązanek kwiatów odśpiewano wspólnie „Rotę”. Przed pomnikiem Wójt wygłosił okolicznościowe krótkie przemówienie. Tak zakończyły się uroczyste obchody 78. Rocznicy akcji „Burza”w Bratkowicach.
PODSUMOWANIE
Dwudniowe uroczyste obchody 78. rocznicy akcji „Burza” w Bratkowicach, zostały doskonale przygotowane i przeprowadzone. Niewątpliwie jest to zasługa Adama Majki – dyrektora GCKSiR oraz podległych mu pracowników, którzy mocno się napracowali, by uroczystość była perfekcyjnie przygotowana.
Organizatorami obchodów rocznicowych byli wspólnie: Wójt Gminy Świlcza, Gminne Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji w Świlczy z siedzibą w Trzcianie oraz Towarzystwo Miłośników Ziemi Bratkowickiej. Nad bezpieczeństwem uczestników uroczystości w parku, czuwali strażacy miejscowej Ochotniczej Straży Pożarnej oraz karetka Pogotowia Ratunkowego. Organizatorzy zadbali również o stoiska z napojami chłodzącymi i spożywczymi. Mieszkańcy dziękują wszystkim, za zorganizowanie obchodów rocznicowych w Bratkowicach, dzięki czemu mogli godnie uczcić pamięć bohaterskich żołnierzy Armii Krajowej.
Tekst: Włodzimierz Kwoczyński
Zdjęcia: Andrzej Bednarz
Zapraszamy do galerii zdjęć:
Dzień pierwszy
Dzień drugi
